Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 02, 2011

Σύρος, καλοκαίρι 2011, μέρος 4ο- Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης

Ένα πράγμα που με συγκινεί στη Σύρο είναι ν' ατενίζω από απόσταση τους δυο λόφους της, τον καθολικό- την Άνω Σύρο δηλαδή - και τον ορθόδοξο , την Ερμούπουλη. Η Άνω Σύρος προϋπήρχε. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, οι κάτοικοι της είναι οι κανονικοί ντόπιοι του νησιού. Τα σπίτια τους κρέμονταν απ' τον βράχο όταν η κάτω πόλη δεν είχε καν όνομα κι αριθμούσε ελάχιστες ψυχές και δυο- τρία χαμόσπιτα.
Το θαύμα ξεκίνησε με την προσφυγιά της ελληνικής επανάστασης και την καταστροφή της Χίου. Χιώτες, Κασιώτες, Υδραίοι κά εγκαταστάθηκαν στο νησί και συνετέλεσαν σ' αυτό το θαύμα που αργότερα ονομάστηκε Ερμούπολη.
Η Ερμούπολη αποτελεί ξεχωριστό και μοναδικό φαινόμενο πόλης στην ιστορία της νεώτερης Ελλάδας. Πυκνοκατοικήθηκε γρήγορα.

Αξίζει ν' αναφερθεί ότι μέχρι το 1821 ο πληθυσμός του νησιού αριθμούσε τους 4.000 κατοίκους κι εντοπιζόταν κυρίως στην Άνω Σύρο, ενώ το 1828, η Ερμούπολη μόνο έχει 14.000 κατοίκους και αναπτύσσεται στο μεγαλύτερο βιομηχανικό κι εμπορικό κέντρο της ελεύθερης Ελλάδας, φτάνοντας το 1850 τους 20.000 κατοίκους και το 1889 - την εποχή της μεγάλης ακμής της-τους 22.000. Παράλληλα με την οικονομική άνθηση που έφερε η εμπορική δραστηριότητα, οι Ερμουπολίτες, φρόντισαν να δώσουν στην πόλη τους μια πνευματική ακτινοβολία πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της εποχής. Το ιστορικό 1ο Γυμνάσιο με γυμνασιάρχη τον Νεόφυτο Βάμβα οικοδομήθηκε χάρη στις εισφορές των πλουσιότερων αστών και εγκαινιάστηκε το 1833 ενώ το θέατρο Απόλλων λειτούργησε το 1864 φιλοξενώντας δεκάδες παραστάσεις ελληνικών και ξένων θιάσων κάθε χρόνο, όταν στην Αθήνα ακόμα δεν υπήρχε ανάλογο θέατρο...
Όλο αυτό το αστικό θαύμα της Ερμούπολης, γίνεται αντιληπτό στον σημερινό επισκέπτη μέσα απ' την αρχιτεκτονική της πόλης ή κι απ' ό, τι έχει απομείνει απ' την βιομηχανική κι εμπορική δραστηριότητα του παρελθόντος.

Το ιδανικότερο σημείο προβολής αυτής της δραστηριότητας είναι το Βιομηχανικό Μουσείο που εγκαινιάστηκε το 2000 και στεγάζεται σ' ένα παλιό εργοστάσιο χρωματουργίας (χρωματουργείο Κατσιμαντή ) του 1888. Το κτίσμα διακρίνεται για τον χαρακτηριστικό "πύργο ψύξης" του ανασκευασμένο στην πρώτη του μορφή.

Το εσωτερικό του μουσείου κρύβει έναν πραγματικό θησαυρό.

Μηχανές κι εργαλεία κλωστϋφαντουργίας, εξοπλισμός βυρσοδεψείων, δείγματα ναυπηγικής, προϊόντα υαλουργίας αλλά και συσκευασίες τροφίμων που παρασκευάζονταν στο νησί, λουκουμιών, μια βιτρίνα μαγαζιού που πούλαγε κορδέλες, υφάσματα, είδη ραπτικής, αλλά και δείγματα τυπογραφίας, εφημερίδες της εποχής, πολεοδομικούς χάρτες, αρχιτεκτονικά σχέδια καθώς και ζωγραφικούς πίνακες από Συριανούς καλλιτέχνες του 19ου αιώνα.


Η συλλογή αριθμεί συνολικά τα 300 αντικείμενα και συνεχίζει να εμπλουτίζεται



Το Βιομηχανικό Μουσείο αποτελείται κι από 3 ακόμη κτίρια εξαιρετικής σημασίας, όπως το Βυρσοδεψείο Κορνηλάκη, το υφαντουργείο Βελισαρόπουλου που στεγάζει το εργαστήριο αποκατάστασης και συντήρησης παλαιών μηχανημάτων κι εργαλείων και το Σκαγιοποιείο Αναιρούση που λειτουργούσε απ' το 1889 και είναι πιθανώς και το μοναδικό σωζόμενο στην Ευρώπη με το σύνολο του εξοπλισμού του.



Δεν υπάρχουν σχόλια: