"Τα προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας"

Από τότε που τα θυμάμαι έδιναν πάντα την ίδια αίσθηση εγκατάλειψης και παραφωνίας. Μέσα σε μια πολυσύχναστη λεωφόρο, ετερόκλητη ως προς τα κακόγουστα κτίσματα που την περιβάλλουν, την άναρχη οικοδόμηση και με το γήπεδο του Παναθηναϊκού απέναντι, τα προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας είναι απομεινάρια της πρόσφατης ιστορίας.

Όταν ανεγέρθησαν το 1933 με σκοπό να στεγάσουν πρόσφυγες απ' τη Μικρά Ασία, η γύρω περιοχή είχε δίπατα σπιτάκια αραιά το ένα απ' το άλλο και μαρμαράδικα.

Θεωρήθηκαν εξαρχής δείγμα Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και το πρώτο δείγμα λαϊκής πολυκατοικίας (απαρτίζονται από 228 διαμερίσματα), ενώ συγκαταλέγονται ανάμεσα στα 113 πιο σημαντικά έργα ελληνικής αρχιτεκτονικής του 20ου αιώνα. Αρχιτέκτονες ήταν οι Κίμωνας Λάσκαρης και Δημήτρης Κυριακός.

Τα σπίτια αυτά εγκαταλείφθηκαν το 2001 μετά την πώληση τους στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου.

Ο φωτογραφικός φακός της Κλεποπάτρας Χαρίτου κατάφερε ν' αναδείξει όχι μόνο την ιστορική και αρχιτεκτονική τους αξία, αλλά να τα ζωντανέψει ξανά θυμίζοντας ότι κάποτε τα κατοίκησαν άνθρωποι που είχαν ξεριζωθεί βίαια απ' τη δική τους πατρίδα κι εκεί έφτιαξαν το σπίτι τους. Με άλλα λόγια, οι φωτογραφίες της Χαρίτου τραβηγμένες στα εσωτερικά αυτών των διαμερισμάτων και χωρίς να μετατοπίσει το παραμικρό αντικείμενο προς "διευκόλυνση" των λήψεων της, αποτελούν σημαντικά ντοκουμέντα μνήμης.


Υπάρχει όμως κι άλλη μια ενότητα στις φωτογραφίες της, αυτή της απεικόνισης των κλιμακοστασίων. Εκεί μπορούμε να μιλάμε για έργα τέχνης που παραπέμπουν σε ζωγραφική, αφού η λήψη των φωτογραφιών, το παιχνίδι με το φως και οι αρχιτεκτονικές καμπύλες αποκαλύπτουν πολύ περισσότερα πράγματα από απλά κλιμακοστάσια ηλικίας 80 χρόνων.

Η έκθεση φωτογραφίας της Κλεοπάτρας Χαρίτου με τίτλο "Τα προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας¨παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη (κτήριο Πειραιώς) ως τις 6 Μαΐου.