Η Σύρος το Πάσχα

Υπάρχουν ελάχιστα μέρη απ’ αυτά που έχω πάει- εντός κι εκτός- στα οποία η συνεχής επανάληψη δεν με κουράζει καθόλου. Ένα απ’ αυτά είναι και η Σύρος.
Με τη Σύρο φλέρταρα πολύ πριν την επισκεφθώ κι οι συγκυρίες τα έφεραν έτσι ώστε να πατήσω για πρώτη φορά το έδαφος της για 20 μόνο λεπτά στο αεροδρόμιο. Με μια πτήση πήγα, με την επόμενη έφυγα δηλαδή.

Την ξανάδα ή μάλλον την είδα για πρώτη φορά πριν από εφτά χρόνια, στο καλύτερο σαββατοκύριακο της ζωής μου και την ερωτεύτηκα. Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά...
Νομίζω ότι η εικόνα της Ερμούπολης, όπως την προσεγγίζει το πλοίο, είναι η ωραιότερη εικόνα νησιού. Δεν έχω πάει βέβαια σ’ όλα τα νησιά κι έτσι πιθανόν να μην είμαι αντικειμενική, αλλά για τις αγάπες μου, δεν θέλω και να είμαι!

Η Σύρος έχει άρωμα εποχής, έχει στυλ, έχει τη γοητεία μιας πεπερασμένης ακμής και κυκλοφορεί ακόμα, σε πείσμα νεότερου ήθους κι έθους, με μακρύ φόρεμα, κρινολίνο και ομπρέλα για τον ήλιο. Πάει στο θέατρο και κάθεται σε θεωρεία, βλέπει εκθέσεις ζωγραφικής ή φωτογραφίας, σαν αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα του Χαρισιάδη για την Επίδαυρο, και ξεκουράζει το βλέμμα της στο απέραντο γαλάζιο που χτυπά στους βράχους των Βαποριών.
Πίνει καφέ στην οδό Ερμού, σουλατσάρει στα μικρά εμπορικά δρομάκια, κοιτάζει τα παλιά σπίτια και στο μυαλό της ανοίγουν σάλες χορού και τραπεζαρίες με κεντητά τραπεζομάντιλα και πορσελάνινα σερβίτσια. Όταν θέλει να γλυκαθεί, τρώει λουκουμάδες στην πλατεία, κάτω απ’ το επιβλητικό κτίριο του Δημαρχείου και πίνει σουμάδα για να δροσιστεί. Όταν πάλι θέλει να μερακλώσει ανεβαίνει μέχρι την Άνω Σύρα και παίζει στη φαντασία της το μπουζούκι του Βαμβακάρη. Κι όταν θέλει να χορέψει πιο μοντέρνα ακούσματα, πάει στον παλιό Κλέαρχο ή στο Πειραματικό.

Η Σύρος φέτος το Πάσχα ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία. Δεν είχα πάει ποτέ Πάσχα κι έτσι ανυπομονούσα πώς και πώς να βρεθώ εκεί. Ε, την είχα πεθυμήσει κιόλας.
Δεν μπορώ βέβαια να καυχηθώ για το απόλυτο των χριστιανικών στιγμών που βίωσα τη Μεγάλη Βδομάδα γιατί θα ήταν ψέματα. Μπορώ όμως ν’ αφήσω τις εντυπώσεις μου απ’ τον Καθολικό Επιτάφιο.
Φέτος λοιπόν που συνέπεσε το Καθολικό με το Ορθόδοξο Πάσχα, ήταν μια ευκαιρία να δούμε κάτι διαφορετικό κι έτσι μετά από πολύ λαχάνιασμα λόγω των πολυάριθμων σκαλοπατιών, βρεθήκαμε στην κορυφή του λόφου και πιο συγκεκριμένα στον Σαν Τζώρτζη.
Η λειτουργία είναι μεταφρασμένη ολόκληρη στα νέα ελληνικά. Τα μόνα λατινικά που ακούσαμε ήταν σε δυο τρεις ψαλμωδίες προς το τέλος. Κομμάτια απ’ το ευαγγέλιο διάβαζαν και δυο τρεις απ’ τους πιστούς που ήταν όμως ενδεδυμένοι με άσπρα άμφια και υποκλίνονταν με ευσέβεια πρώτα στον επίσκοπο και τους άλλους δυο και μετά ανέβαιναν στον άμβωνα. Οι πιστοί παρακολουθούσαν με απόλυτη προσήλωση, γεγονός που μου έκανε εντύπωση αφού στις ορθόδοξες εκκλησίες συνήθως δεν συμβαίνει το ίδιο. Ο σταυρός είναι καλυμμένος μ’ ένα μοβ ύφασμα το οποίο αφαιρούν σταδιακά σε 3 φάσεις οι ιερείς, κι όταν φεύγει εντελώς, προσκυνούν οι πιστοί.
Ακολουθούν λίγοι ψαλμοί ακόμα, μια σύσταση του επισκόπου για ευσέβεια κι όχι για φολκλορισμό του Πάσχα κι αμέσως μετά τελείται το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας.
Ο επιτάφιος βγαίνει απ’ τον ναό γύρω στις 10 το βράδυ. Είναι μικρός κι έχει ένα άγαλμα του σταυρωμένου Ιησού μέσα. Πριν απ’ αυτόν, βγαίνει ο σταυρός κι άλλα σύμβολα, όπως ζάρια, πετεινός, ματωμένο χιτώνιο. Η περιφορά πραγματοποιείται στα στενοσόκακα της Άνω Σύρου σε απόλυτη ησυχία. Οι πιστοί δεν κρατάνε ούτε κεριά, ούτε φαναράκια. Ακούγονται μόνο ψαλμοί. Στα μικρά μπαλκόνια και στις αυλές, λιγοστοί άνθρωποι, κυρίως περασμένης ηλικίας στέκονται για να αποτίσουν φόρο τιμής.

Ψάχνω εδώ και 2 ώρες έναν εμπνευσμένο επίλογο να κλείσω το κείμενο για τη Σύρο και δεν κατεβαίνει τίποτα. Γι’ αυτό λοιπόν το αφήνω έτσι αυτό το ποστ, ανολοκλήρωτο συμβολικά για να μου θυμίζει ότι το κεφάλαιο Σύρος δεν κλείνει τόσο εύκολα κι ότι θα επιστρέψω.