Τουρίστες τον Αύγουστο στην Αθήνα

Αρχές Αυγούστου, η Αθήνα έρημη πόλη. Τα βράδια κοιμάσαι με τους ήχους των τζιτζικιών, τα πρωινά νομίζεις ότι είσαι ο μόνος που σηκώνεται να πάει στη δουλειά. Τα γύρω διαμερίσματα κλειστά, ο δρόμος άδειος να παρκάρεις όπου σου κάνει κέφι.
Τις Κυριακές, όλοι τρέχουν να δροσιστούν στις γύρω παραλίες. Το κέντρο εγκαταλειμμένο έτσι κι αλλιώς, μοιάζει πιο έρημο από ποτέ. Ευκαιρία για περιήγηση στην Αθήνα σαν να είμαστε τουρίστες στην ίδια μας την πόλη.

Πρώτη στάση: Το Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής που φιλοξενεί την έκθεση: "Η Σμύρνη των Ελλήνων". Στα πλαίσια της συμπλήρωσης των 90 χρόνων από την καταστροφή της Σμύρνης και της διάδοσης της ιστορικής μνήμης, η Ένωση Σμυρναίων σε συνεργασία με την Ιστορική και Εθνολογική Ελληνική Εταιρεία εκθέτει στο κοινό εκδόσεις, περιοδικά, εφημερίδες, φωτογραφίες, πορτρέτα, οικογενειακά κειμήλια και ό, τι άλλο μπόρεσε να διασωθεί απ' την καταστροφική φωτιά που εξαφάνισε τη Σμύρνη.
Παρουσιάζονται τα άμφια του Μητροπολίτη Χρυσόστομου, αναμνηστικά του αρχιστράτηγου Παρασκευόπουλου καθώς και το γραφείο του Αδαμάντιου Κοραή με κάποια προσωπικά αντικείμενα.

Δεύτερη στάση: Το ίδιο το κτίριο που φιλοξενεί την έκθεση με τη μόνιμη συλλογή του. Είδαμε την αίθουσα που στέγασε τη Βουλή από το 1875 ως το 1935. Περιμετρικά αυτής, στις υπόλοιπες αίθουσες, η έκθεση αποκαλύπτει την νεώτερη ιστορία της Ελλάδας από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης ως τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Η συλλογή από φωτογραφίες, κειμήλια, αντικείμενα, ενδυμασίες, χάρτες είναι πολύ πλούσια. Είδαμε το πρώτο πιεστήριο, ακρόπρωρα, αλλά και τη βασιλική άκατο του Όθωνα "Ουρανία". Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το λαογραφικό τμήμα του Μουσείου με τοπικές ενδυμασίες και αντικείμενα της καθημερινής αστικής ζωής.

Διάλειμμα για κάτι δροσιστικό σε μια μικρή όαση στην καρδιά της Αθήνας. Το καφέ του κήπου του Νομισματικού Μουσείου είναι χάρμα οφθαλμών!

Τρίτη στάση: Μια που βρισκόμασταν εκεί, είπαμε να εξερευνήσουμε το Μουσείο (σ.σ νομισματικό) που στεγάζεται στο Ιλίου Μέλαθρον, το πάλαι ποτέ σπίτι του Σλήμαν.

Πραγματικά, δεν ξέρω τι να πρωτογράψω γι' αυτόν τον τόσο ιδιαίτερο χώρο. Πέρα από την πλούσια και θαυμαστή συλλογή των νομισμάτων καθώς και τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ιστορία του νομίσματος, το πραγματικό αξιοθέατο είναι το ίδιο το σπίτι, έργο του Τσίλερ που εγκαινιάστηκε το 1881 και χαρακτηρίστηκε ως δείγμα του όψιμου νεοκλασικισμού.

Παρόλες τις περιπέτειες και τις φθορές που υπέστη από τότε που πέρασε στα χέρια του ελληνικού Δημοσίου (στεγάστηκαν διαδοχικά εκεί το Μουσείο Καλών Τεχνών, το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο Άρειος Πάγος και τέλος το Νομισματικό Μουσείο), το μάτι του επισκέπτη περιπλανιέται σε εξαιρετικά διακοσμητικά μοτίβα, ψηφιδωτά, περίφημα ταβάνια και πατώματα, περίτεχνες παραστάσεις σε τείχους και αγγεία, εμπνευσμένες από τα τρωικά και μυκηναϊκά ευρήματα καθώς κι από ανάλογες απεικονίσεις σε Μέγαρα της Πομπηίας.

Τέλος περιήγησης κι επιστροφή σπίτι. Σκέφτομαι πόσο άσχημα συμπεριφερόμαστε τελικά σ' αυτήν την πόλη, πόσο την αδικούμε. Η ερημιά της αυτές τις μέρες αποκαλύπτει περισσότερο την ασχήμια και τις ατέλειες της. Ατέλειες που ωστόσο δεν την κάνουν γοητευτική, αλλά αποκρουστική. Μπαλωμένοι δρόμοι, κακοτεχνίες σε πεζοδρόμια, γκραφίτι σε αγάλματα και τοίχους κεντρικών κτιρίων, σκουπίδια που δεν βρήκαν τον δρόμο για τον κάδο, ανθρώπινα ερείπια ξεχασμένα σε παγκάκια ή εγκαταλειμμένα κτίρια, μυρωδιές από ανθρώπινες εκκρίσεις. Απουσία τουριστών. Στο Νομισματικό Μουσείο εκτός από μας ήταν μια μητέρα με το παιδί της (ξένοι). Στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής, πέρα από μια ομάδα που ξεναγήθηκε στην έκθεση της Σμύρνης και δυο τρεις άλλους, ένας νεαρός τουρίστας είδε τη μόνιμη έκθεση μαζί με μας.

Τους πάνε όλους στην Πλάκα και την Ακρόπολη. Μα δεν θα μπορούσε άραγε η Πανεπιστημίου με τα ελάχιστα εναπομείναντα ιστορικά κτίρια να έχει τουριστικό ενδιαφέρον; Αν ο Δήμος Αθηναίων έκανε καλά τη δουλειά του, δεν θα έπρεπε να είναι καθαροί οι δρόμοι, αν δεν έτρωγαν λεφτά οι διάφοροι γνωστοί- άγνωστοι, δεν θα είχε αποκατασταθεί π.χ το Οφθαλμιατρείο; Πινακίδα στην σκεπασμένη του όψη μας πληροφορεί ότι γίνονται εργασίες αποκατάστασης μέσω κάποιου κοινοτικού κονδυλίου, απ' τις φθορές του σεισμού του 1999. Δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ πώς ολόκληρος Παρθενώνας χτίστηκε σε 10 χρόνια και χρειάζονται 13 για ν' αποκατασταθούν φθορές με τη σημερινή τεχνογνωσία...

Η απουσία ενδιαφέροντος απ' όλους τους φορείς για τη συντήρηση της πόλης σ' ένα αξιοπρεπές επίπεδο είναι εμφανής. Η προσπάθεια για τη διάσωση του παρελθόντος της όπου αυτό είναι εφικτό και για την "προώθηση" της τόσο στους τουρίστες, όσο και στους κατοίκους της, θα έπρεπε να είναι στη μόνιμη ατζέντα του Υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Αθηναίων και όλων των σχετικών φορέων. Εμάς που γεννηθήκαμε εδώ κι εδώ ζούμε προσπαθώντας ακόμα ν' ανακαλύψουμε όμορφες γωνιές και κρυμμένα μυστικά, μας πληγώνει τα μάτια και την ψυχή αυτή η παντελής απουσία αισθητικής.