Δευτέρα, Οκτωβρίου 23, 2006

ΟΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΕΣ ΝΕΥΡΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΜΑΣ

Το έργο του Λούκας Μπέρφους,"οι σεξουαλικές νευρώσεις των γονιών μας" παίζεται γα δεύτερη χρονιά στο θέατρο του Νέου Κόσμου. Ο Μπέρφους είναι νέος στην ηλικία, αλλά και νέος στα θεατρικά πράγματα. Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Ελβετία, σε μια χώρα που δεν έχει κάποια ιδιαίτερη θεατρική παράδοση, καταπιάνεται μ' ένα θέμα που έχει απασχολήσει το εγχώριο αλλά και το διεθνές θέατρο εδώ και αιώνες: τις εγκλωβιστικές σχέσεις των γονιών προς τα παιδιά τους. Η κεντρική ηρωίδα του έργου είναι η Ντόρα, ένα νεαρό κορίτσι γύρω στα 18 με 20- η ηλικία της δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια -που πάσχει από αυτισμό. Η Ντόρα είναι αξιοπερίεργο ον για τους γύρω της. Η μητέρα της εύχεται να μην την είχε αποκτήσει ποτέ, ο πατέρας της την αντιμετωπίζει με συγκαταβατική ψυχρότητα, οι περαστικοί δεν ψωνίζουν απ' το μανάβικο στο οποίο εργάζεται γιατί τη φοβούνται ή γιατί δεν ξέρουν πώς ακριβώς να την αντιμετωπίσουν.
Η παράσταση ξεκινάει όταν η μητέρα της αποφασίζει σε συνεργασία με τον ψυχίατρο που την παρακολουθεί να της σταματήσουν τη φαρμακευτική αγωγή. Αυτές λοιπόν τις πρώτες μέρες της "απεξάρτησης", η Ντόρα νιώθει για πρώτη φορά στη ζωή της τα βέλη του έρωτα στη θέα ενός νεαρού πλασιέ αρωμάτων που μπαίνει σαν πελάτης στο μανάβικο. Η Ντόρα είναι άμαθη και αφελής σαν μικρό παιδί. Κανείς δεν της έχει μιλήσει γι' αυτά τα πράγματα, κανείς δεν την έχει προετοιμάσει για τα ζητήματα της καρδιάς κι έτσι μέσα στην αθωότητα της γίνεται το εύκολο θύμα αυτού του νεαρού που τη χρησιμοποιεί για να ικανοποιήσει τις σαδιστικές του προτιμήσεις. Έτσι, η Ντόρα θα γνωρίσει για πρώτη φορά τον σαρκικό έρωτα και θα μάθει να της αρέσει συνδυασμένος με πόνο ακόμα κι όταν αυτός ο πόνος σημαίνει τη σωματική της κακοποίηση. Παράλληλα, τα ομολογεί όλα στη μητέρα της κι όταν εκείνη την πηγαίνει στον ψυχίατρο, η Ντόρα αναγκάζεται να ακούσει μακροσκελείς αναλύσεις εν είδει μαθήματος σεξουαλικής αγωγής, ενώ εκείνης της αρκεί μια μόνη πραγματικότητα: η ηδονή που νιώθει στο δωμάτιο του ξενοδοχείου που συνευρίσκεται με τον πλασιέ. Η Ντόρα, αθώο θύμα του κόσμου στον οποίο ζει, σύντομα μένει έγκυος κι εκπλήσσει τους πάντες όταν ομολογεί ότι θα ήθελε να κρατήσει το μωρό. Παρόλα αυτά, ούσα έρμαιο των γονιών της και της αναπηρίας της, δέχεται να υποβληθεί σε έκτρωση. Το κορμί της πονάει, το μυαλό της δεν συλλαμβάνει τη σοβαρότητα της επέμβασης στη οποία υποβλήθηκε και η καρδιά της αρχίζει να λειτουργεί όπως και κάθε φυσιολογικού ανθρώπου. Επιθυμεί μια κανονική ζωή."Αυτός σε εκμεταλλεύεται" της λένε οι γονείς της όταν η ίδια επιμένει ότι την αγαπάει. "Αυτά τα πράγματα τα νιώθει κανείς", απαντάει εκέινη με αφοπλιστική αθωότητα. Η Ντόρα μέσα στη αναπηρία της, επικοινωνεί με τα ανθρώπινα ένστικτα της και μιλάει σοφά, παρόλο που δεν υπάρχουν πρόθυμα αυτιά να την ακούσουν. Οι γονείς της, είναι πολύ απασχολημένοι με τη δική τους ζωή στην οποία η Ντόρα λειτουργεί ως άλυτο πρόβλημα, ο ψυχίατρος αποστηθίζει τα πρέπει που αποτελούν μέρος της δουλειάς του κι όλοι τους συναποφασίζουν να στερήσουν απ' τη Ντόρα δια παντός το δικαίωμα της να γίνει μητέρα, υποβάλλοντας την σε υστερεκτομή. Αφού δεν μπορούν να της σταματήσουν τις ερωτικές σχέσεις, ας ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους... Η Ντόρα αδυνατεί να καταλάβει τι ακριβώς της έχει συμβεί και πόσο τελεσίδικο είναι αυτο και συνεχίζει να κάνει όνειρα για μια κοινή ζωή με τον νεαρό εραστή της που αφού πέρασε καλά, την ξεφορτώνεται με τον δικό του τρόπο και αλλάζει πλευρό για να κοιμηθεί.
Η παράσταση είναι σκηνοθετημένη μ' έναν μπρεχτικό τρόπο, με γρήγορες αλλαγές σκηνών και μια οθόνη που δηλώνει κάθε φορά τον χώρο και τον χρόνο δράσης. Ένα τετράγωνο στο μέσον της σκηνής, λειτουργεί άλλοτε σαν κρεββάτι, άλλοτε σαν τραπέζι κι άλλοτε σαν πάγκος μανάβικου με λαχανικά.
Κάνω ιδιαίτερη μνεία στην Κόρα Καρβούνη που υποδύεται τη Ντόρα επειδή είναι απλώς συγκλονιστική. Παιζει την αυτιστική με όλες τις ίνες του κορμιού της και είναι πραγματικά συνταρακτική στην πιο τραγική ατάκα της παράστασης. "Πάντα είμαι θλιμμένη, αλλά δεν το καταλαβαίνει κανείς. Ήμουν χαρούμενη μόνο όσο ζούσε αυτό μέσα μου".

20 σχόλια:

NinaC είπε...

Πάλι πήγαμε θέατρο μόνη μας? Πάλι δεν πήραμε τη φίλη μας μαζί? Και βγήκαμε και το Σάββατο ΠΑΡΑ ΤΗ ΡΗΤΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ?

Όσο πας επιβαρύνεις τη θέση σου. Μην κατηγορήσεις μετά εμένα για ό,τι συμβεί...

Βαγγέλης Μπέκας είπε...

Μου μετέφεραν ότι η νεαρή πρωταγωνίστρια είναι πολύ δυνατή!
Πήρα τηλ να πάω τσαμπέ λόγω athinorama-genetlia αλλά τα τηλέφωνα ήταν κατεβασμένα.
Δεν πειράζει… Ας χαλάσω κάνα € και πουθενά αλλού εκτός απ το αλκοόλ…

Αλεπού είπε...

@composition doll
Πάλι. Πάλι. Και βγήκαμε. Το ξέρω. Δεν θα σε κατηγορήσω.
ΥΓ: Τι θα μου κάνεις; :-)
@vita mi barouak
πράγματι, αξίζει τον κόπο και τα ευρώπουλα να πας να το δεις!

cindaki είπε...

Καλημέρα.
Έτυχε να δω την παράσταση το σ/κ.
Η "Ντόρα", πραγματικά έδωσε ρέστα με την ερμηνεία της, όπως και οι υπόλοιποι ηθοποιοί.
Η σκηνοθεσία επίσης κορυφαία και πρωτότυπη.

Η αλήθεια είναι όμως ότι δεν ενθουσιάστηκα ιδιαίτερα.
Σε όλη την παράσταση βλέπουμε ανθρώπους που δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην Ντόρα, γονείς, που τουλάχιστον δεν την παραμελούν και τη θέλουν όσο πιο ζωντανή γίνεται,γι' αυτό και της κόβουν τα φάρμακα, έναν γιατρό που επίσης ενδιαφέρεται, ένας εργοδότης και η μητέρα του που δεν της συμπεριφέρονται καθόλου άσχημα θα έλεγα!
Μοναδική παραφωνία, αλλά δυστυχώς υπαρκτή πραγματικότητα, ο πλασιέ που την εκμεταλλεύεται...

Γενικά, δεν συγκλονίστικα...

Αλεπού είπε...

@sofi-k
Αγαπητή sofi, καταρχήν καλώς όρισες! Κατά δεύτερον, δεν πειράζει που δεν συγκλονίστηκες. Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές και σε κάθε τι που εκτίθεται όπως σε μια θεατρική παράσταση ή στην απόπειρα κριτικής της, ακόμα περισσότερο.
Επίτρεψε μου να σου πω, ότι αυτό που είδες εσύ ως ενδιαφέρον των γονιών και του λοιπού περίγυρου, εγώ το εισέπραξα ως προσπάθεια να μην μας πιάσει ο κόσμος στο στόμα του. Εξηγούμαι: Οι γονείς της κόβουνε τα χάπια για να έχουν την ψευδαίσθηση ότι η Ντόρα γιατρεύτηκε. Θυμάσαι τη σκηνή που η μητέρα ρωτάει τον πατέρα να της απαντήσει ειλικρινα, αν ήξερε απ' την κύηση ήδη ότι η Ντόρα θα γεννιόταν έτσι, θα την ήθελε; Επιπλέον, ο γιατρός ενδιαφέρεται από ιατρική κι όχι από ανθρώπινη ευσυνειδησία και ο εργοδότης της, για να έχει κάποιον να επιπλώνει τη μοναξιά του, αφού στο μανάβικο δεν πατάει ψυχή.

aggelos-x-aggelos είπε...

Θα πάω λίγο παραπέρα το συλλογισμό της sofi-k μιας και το είδαμε μαζί.

Πολύ ωραίες ερμηνείες και πολύ ωραία σκηνοθεσία. Η ένστασή μου αφορά το κείμενο. Δεν στιγμάτιζε αυτά που θα έπρεπε.

Μιλάμε για ένα αυτιστικό παιδί με την οικογένειά του. Δεν έχει κανείς πρόβλημα με τη σεξουαλικότητά της -το αντίθετο.

"Βαρέθηκα τα παντελόνια, θέλω φούστες" λέει η Ντόρα.
"Ε, τότε αύριο θα τα πετάξουμε όλα και θα πάρουμε μόνο φούστες" λέει η μάνα η οποία πριν λίγο είχε πει στο γιατρό ότι θέλει να τις κόψει τα φάρμακα γιατί θέλει και πάλι τη σχέση μάνας κόρης. Όταν ανακαλύπτουν ότι έχει σεξουαλικές σχέσεις δεν την αποκόβουν από τον κόσμο -συνεχίζει τις 'βόλτες' της- ούτε καν με το πρόσχημα ότι δεν είναι ένα νορμάλ παιδί. Την αφήνουν να την συνεχίσει. Όλα αυτά δεν δείχνουν αποστροφή της σεξουαλικότητας. Και οι γονείς της, άλλωστε, παρουσιάζονται ως συμβιβασμένοι με τις politically incorrect ορμές τους -και καλά κάνουν αφού τα βρίσκουν οι δυο τους.

Το κείμενο θα είχε νόημα αν έδειχνε αποκλίνουσες συμπεριφορές οι οποίες δεν θα ήταν εύκολο να τις διαχειριστούν οι γονείς λόγο της ιδιαιτερότητάς της. Αν ας πούμε η Ντόρα ανακαλύπτοντας τον κόσμο της ηδονής δεν μπορούσε να περιοριστεί στον σύντροφό της και εκδήλωνε τη διέγερσή της σε λάθος στιγμές (κοινωνικές συναναστροφές, δημόσιοι ή θρησκευτικοί χώροι), αν στιγμάτιζε δηλαδή ταμπού. Η αν ήταν πιο έντονες οι απορίες της προς τη μητέρα της, αναγκάζοντάς την να μιλήσει για πράγματα 'δύσκολα'. Πράγμα που συμβαίνει μόνο σε μία σκηνή.

Από την άλλη θα είχε νόημα το έργο για ένα αυτιστικό παιδί, αν οι γονείς την απόκοβαν τελείως από τον κόσμο του σεξ με πρόσχημα ότι δεν μπορεί να καταλάβει τι πρέπει και τι όχι. Όμως, όπως είπα και παραπάνω, αυτό δεν συμβαίνει.

Όσον αφορά το πιο βασικό κατά τη γνώμη μου σημείο, εκείνο της υστερεκτομής, πιστεύω ότι ο συγγραφέας το χειρίστηκε πολύ λάθος. Καταλήγει σε ένα συμπέρασμα χωρίς να έχει προηγηθεί κανένας διάλογος. Τουλάχιστον στην Ελλάδα δεν έχω ακούσει καμία συζήτηση για το αν ένα άτομο που δεν μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του δικαιούται να κάνει παιδιά. Προσοχή: Εδώ δεν παίρνω θέση. Λέω απλά ότι δεν έχω υπόψη μου κάποιο διάλογο ειδικών. Αυτός όμως προχωράει σε ένα εύκολο συμπέρασμα καταδίκης κάποιων ανθρώπων που και πάλι προστατεύουν το δικαίωμα ενός ανθρώπου στη σεξουαλικότητα.

Τέλος δεν γίνεται καμία αναφορά στο κατά πόσο οι γονείς της είχαν δικαίωμα να επέμβουν σε μια σχέση η οποία τραυμάτιζε μεν τη Ντόρα, αλλά την έκανε να θέλει περισσότερο. Και πάλι το θέμα θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί σκεπτικά και όχι να παίρνονται θέσεις.

Αυτά! Ξαναδιαβάζοντας αυτό που έγραψα μου φάνηκε σαν το κείμενο ενός ανθρώπου πλήρως απογοητευμένου από αυτό που είδε. Πρέπει να διευκρινίσω ότι δεν είναι έτσι. Ίσως να είμαι λίγο ευαίσθητος γιατί προσπαθούσα πολύ καιρό να βρω εισιτήρια και τελικά να περίμενα να δω κάτι πολύ καλύτερο. Αλλά δεν ήταν και τόσο άσχημα όσο πιθανών να το έκανα να φαίνεται.

Αλεπού είπε...

@aggelos-x-aggelos
Άγγελε, σε καλωσορίζω και σένα στο blog και σου δίνω μια πληροφορία σχετική με ένα κομμάτι του σχολίου σου. "Το πρόβλημα του ευνουχισμού ατίθασων κοριτσιών είναι νομοθετημένη διαδικασία στην Ελβετία".
Κατά τα άλλα, χαίρομαι γιατί οι θέσεις σου συνιστούν γόνιμο διάλογο και συμπληρώνω ότι το έργο έχει αδυναμίες όπως και κάθε πρωτόλειο αν και το θέμα του κατά τη γνώμη μου είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Και επιμένω. Η Καρβούνη είναι άκρως συγκλονιστική!

114ΛΕΞΕΙΣ είπε...

Ενδιαφέρον και λίγο εφιαλτικό Αλε. Θα πάω να το δώ όμως γιατί με έβαλες σε περιέργεια.

ΥΓ. Η περιέργεια σκοτώνει μόνο την γάτα και την αλεπού ; :))

Ανώνυμος είπε...

Του βάζεις ιδέες και θα μας τραβαει στα θέατρα τωρα. Θα πάρει και τον Σακη μαζί και μόνο αυτιστική δεν έχει ερωτευθεί αυτός. Σε μπελάδες μας βάζεις.

Ανώνυμος είπε...

και βρες του κάνα επιστημονικο εργο να παει να δει , με βαρεμενους φυσικους η μαθηματικους , να ηρεμησουμε και μεις που αρχισε παλι να μας τραβολογαει στα blog

Ανώνυμος είπε...

Η γρήγορη εναλλαγή των σκηνών και η επεξήγηση για το χώρο και χρόνο (που προηγούνταν κάθε σκηνής) παραπέμπει περισσότερο σε κινηματογραφική σκηνοθεσία. Δεν βλέπω τη σχέση με τη μπρεχτική σκηνοθεσία, σε καμία περίπτωση. Συμφωνώ για την Καρβούνη: άψογη στον -όντως αβανταδόρικο - ρόλο της.

Αλεπού είπε...

@padrazo
curiosity killed the cat and revenge brought her back!
Πάντως να το δεις!
@τάκης, σούλ, τούλα
Βρε καλώς τα τα παιδιά!
@anonymous
Αγαπητέ/ή ανώνυμε/η
Το μπρεχτικό - αποσπασματικό έχει να κάνει με την υποδήλωση κάθε φορά του τόπου και του χρόνου. Επίσης, υποδεικνύεται κι απ' το ίδιο το κείμενο μια αποσπασματικότητα για να αποφορτίζεται συναισθηματικά ο θεατής. Στα έργα του Μπρεχτ, ο ηθοποιός βγαίνει κρατώντας ένα πανώ στο οποίο αναγράφεται ο τόπος και ο χρόνος. Εδώ έγινε με πιο μοντέρνο τρόπο, με οθόνη όπου μας πληροφορούσε για τα σχετικά. Και φυσικά το κινηματογραφικό δεν αναιρείται.

markos-the-gnostic είπε...

μου έχετε δημιουργήσει μεγάλη περιέργεια τουλάχιστον για την ερμηνεία αυτής της ηθοποιού - μέχρι και να πάω να το δώ μπορεί...

bebelac είπε...

Καλό το θέατρο...αλλά για σούσι πότε θα (ξανα)πάμε;

Ανώνυμος είπε...

Xθες έκανα το σχόλιο (ως ανώνυμη), γιατί θεωρώ ότι πρέπει να είμαστε λίγο προσεχτικοί/ές με τη χρήση της ορολογίας στο θέατρο. Αυτό που
χαρακτήρισες "μπρεχτικό" είναι, κατά την άποψή μου, απλά μια σκηνοθετική ματιά, που ίσως να θυμίζει Μπρεχτ (στο βαθμό που κάθε σκηνοθετική προσέγγιση κάτι μπορεί να θυμίζει). Όταν αναφερόμαστε σε μπρεχτικό θέατρο ή σε σκηνοθεσία με μπρεχτικό τρόπο, εννοούμε με δυο λόγια το λαϊκό και πολιτικό θέατρο που προσεγγίζεται, σκηνοθετικά, με συγκεκριμένες τεχνικές
(σε γενικές γραμμές, ο θεατής πρέπει να έχει πάντα στο νου του ότι αυτό που βλέπει είναι θέατρο - και όχι πραγματικότητα - και αυτό υποστηρίζεται πχ με τον αφηγητή επί σκηνής, με τραγούδια, με υποδήλωση χώρου - χρόνου (όχι όμως πάντα εύγλωττα) κλπ). Ο Μπρεχτ ήταν συγγραφέας, σκηνοθέτης (και όχι μόνο) και είναι "είδος θεάτρου" από μόνος του. Γενικά, η διαφωνία μου έγκειται στο ότι υπάρχει η τάση στις κριτικές οι απλές σκηνοθετικές απόπειρες να χαρακτηρίζονται – άστοχα, κατά τη γνώμη μου - με όρους που έχουν πολύ ιδιαίτερο βάρος.
Πολύ ενδιαφέρον το blog. Συγχαρητήρια! (σήμερα ας αποκαλυφθώ: Μαριάννα, τρελή με το θέατρο)

Αλεπού είπε...

@markos
Να πάτε, να πάτε!
@bebelac
Σύντομα...
@anonymous
Δεν διαφωνώ σε τίποτα απ' αυτά που γράφεις Μαριάννα, αλλά αν διαβάσεις πιο προσεκτικά το κείμενο μου, θα δεις ότι γράφω πως το έργο σκηνοθετήθηκε με μπρεχτικό τρόπο κι όχι ότι είναι αμιγώς μπρεχτικό. Επίσης, στο πέρασμα του χρόνου, τα είδη ανανεώνονται κι έτσι μπορούν να υπεισέρχονται στοιχεία μπρεχτικά ή άλλα και σε μοντέρνες γραφές και παραστάσεις.
Αυτά τα ολίγα και σ' ευχαριστώ για την επίσκεψη.

An-Lu είπε...

Συγκλονιστικό φαίνεται....

fish eye είπε...

..θα μπορουσε να παιχτει θεσσαλονικη..??να δουμε κι εμεις κατι τις της προκοπης??
..ζηλεψα..

Αλεπού είπε...

@an-lu
Γεια σου γοργονίτσα; Γιατί δεν βλέπω τη φωτό σου;
@με το φεγγάρι αγκαλιά
έχεις δίκιο. Σε σας δεν έρχεται τίποτα. Είναι κι αυτό στα πλαίσια του συσσωρευτικού τέρατος στο οποίο έχει εξελιχθεί η Αθήνα

Ανώνυμος είπε...

Ομολογώ οτι ήμουν τυχερή που είδα την συγκεκριμένη παράσταση.Κατ' αρχήν διαπίστωσα την αδιαφορία ή την άγνοια ορισμένων ατόμων σχετικά με τα γεγονότα που συμβαίνουν στο κοινωνικό τους περιβάλλον.Το λέω αυτό γιατίενώ την ώρα της παράστασης μια φίλη,η οποία καθόταν στα δεξιά μου,έκλαιγε ασταμάτητα, με λυγμούς,την ρώτησα:"Γιατί κλαις;" και εκείνη μου απάντησε:"Δεν το χωρά το μυαλό μου οτι μπορούν να φέρονται έτσι σε ένα άτομο με ειδικές ανάγκες".Εξοργίστηκα και της είπα:"Είμαστε 18 ετων,δεν επιτρέπεται να αγνοούμε καταστάσεις.Μ' αυτό που μου λες,επιβεβαιώνεις το γεγονός οτι πολλοί,εθελοτυφλούμε στα όσα συμβαίνουν γύρω μας,οτι κι αν είναι αυτά"
Δεν περίμενα οτι θα άκουγα κατι τέτοιο από ένα ώριμα νοήμοντα άτομο.
Εκτος αυτού,η παράσταση ήταν καλη,απλά καλή.Τουλάχιστον έτσι την χαρακτηρίζω με την λιγοστή θεατρική παιδεία που διαθέτω,οπότε δεν χρειάζεται να λειφθεί σοβαρά η άποψή μου,αφού δεν είμαι η αρμόδια να κρίνω.Απλά την γνώμη μου εκφράζω.
Αυτό που με συντάραξε με όλη την σημασία της λέξης,ήταν η Κόρα Καρβούνη,αυτή η καταπληκτική ηθοποιος που με διαβεβαίωσε με την αφάνταστη ερμηνεία της οτι δεν πρόκειται ποτε να γίνω μια αξιολογη και αξιοπρόσεκτη ηθοποιος οπως επιθυμώ.Τι να πεις;Ταλέντα-μύθοι γεννιούνται μια φορα στα 100 χρονια,καιη Καρβούνη φαίνεται να είναι ο θεατρικός μύθος του δικού μας αιώνα.

Υ.Γ1:Θυμώνω με τον εαυτό μου που δεν της εξέφρασα από κοντά τον απαράμιλλο σεβασμό μου ,για το έργο της."Συγγνώμη δεσποινής Καρβούνη όμως δεν είναι στην ιδιοσυγκρασία μου τέτοιου είδους εξομολογήσεις,δυστυχώς"
Υ.Γ2:Συγγνώμη που μιλώ έτσι για την Κ.Καρβούνη αλλά πραγματικά με εντυπωσίασε.